bebekler ne zaman konuşmaya başlar?
bebeğim ne zaman konuşacak?
geç mi kaldı yoksa erken mi konuşmaya başladı? yaşıtlarıyla karşılaştırmalı mıyım? bunlar, bebeği konuşma sürecinde olan hemen hemen her annenin merak ettiği sorular. bebeğiniz anne karnındayken ve dünyaya geldiği ilk andan itibaren aslında iletişim kurmaya başlıyor. dokunuyor, sesler çıkarıyor. sorularınızın cevapları bu yazımızda!
dil gelişimi nasıl ilerler?
bebeğin gelişim durumuna göre konuşmaya başladığı dönemde de değişiklikler olabilir. her bebeği kapsayacak kesin bir kronolojik takvim belirlenmese de genel olarak bebeklerin dillerinin gelişimi için yaygın olan ve kabul gören sıralama aşağıdaki şekilde.
i̇lk haftalar
bebekler sözel iletişimlerini keşfederek şarkı, ninni, konuşma gibi tanıdık seslere tepki vermeye başlarlar. i̇lk haftalarda hareketlerle ve bazen de seslerle tepkilerini vermeye başlayan bebekler, bu haftadan itibaren ilk seslerini çıkarırlar
i̇lk aylar
bebeğiniz artık sizin sesinizi ve kendi sesini duyduğunda tanıyabilir. bebekçe diye bilinen ‘agu, ‘gugu’ gibi kelimeleri söylemeye başlar. kıkırdamaya, gülmeye başladığını da bu aylarda görebilirsiniz.
9. ay ve sonrası
bu aydan sonra değişik tonlarda sesler çıkarmaya başlarlar. başkalarıyla ama özellikle anne ve babasıyla karşılıklı ses çıkarmak hoşlarına gider. farklı konuşma seslerini taklit etmek gibi durumlar da görebilirsiniz. çok net olmasa da birkaç kelime söyleyebilirler.
aslında ilk kelimelerini de 7. ve 12. aylarında söyleyebilirler. ama bu kelimeler oldukça basit olan anne, baba, mama, dede gibi birbirini tekrarlayan hecelere sahip kelimeler olacaktır.
konuşmaya teşvik etmek için neler yapabilirsiniz?
yukarıda belirttiğimiz gelişim süreçleri her bebeğe göre farklılık gösteren süreçlerdir. yazımızın başında da belirttiğimiz gibi bebeğinizin fizyolojik gelişimine bağlı olarak konuşma süreci de değişmektedir. peki bebeğinizi konuşmaya teşvik etmek için neler yapabilirsiniz?
sık sık konuşun
bebeğiniz anne karnından itibaren dış dünyada olan her şeyi duymaya başlar. bu duyum sandığımız anlamda bir netlikte olmasa da sesleri algılaması ve tepki vererek iletişim kurması aslında anne karnından itibaren başlamaktadır. duymak ve dinlemek iletişim kurmanın ilk adımıdır. bu nedenle hamilelik sürecinizde 5. aydan itibaren bebeğinizle konuşmaya başlayın. bu, hem sesinizi tanımasını sağlar hem de iletişim kurmasında yardımcı olur.
o’nun gözü olun
bebeğinizin dış dünyadaki en önemli gözü sizsiniz. onunla iletişim kurarken çevresindekileri algılaması, anlamlandırması için gördüklerinizi ona anlatın. basit kelimeler kurarak çevrenizdeki olayları ve nesneleri ona anlatın. örneğin, dışarı çıktığınızda yolda gördüğünüz insanları, ağaçların rengini, mevsimi anlatmaktan çekinmeyin. özellikle insanların davranışlarını doğru bir şekilde aktarmaya çalışabilirsiniz. şimdi yemek yiyor, uyuyor gibi.
i̇yi bir dinleyici olun
konuşmak kadar dinlemek de önemli. bebeğiniz konuşmaya ya da ses çıkarmaya başladığında sabırlı olun ve onu dinleyerek anladığınızı belli edin. i̇lk başta farklı sesler çıkarmaya başladığında ona karşılık vererek konuşmanızı devam ettirin. sonrasında ilk kelimelerini duyduğunuzda yine aynı şekilde cümlesini, kelimesini bitirmesini bekleyin ve karşılıklı iletişim kurun
dijital iletişime dikkat edin
telefon, tablet, televizyon, bilgisayar gibi teknolojik ürünler bebeğinizin dil gelişimi için olumsuz bir etkiye sahip. bu tür ürünler tek yönlü bir iletişim sağladığı için bebeğinizin sosyal gelişimi ve dil gelişimini geriletici etkiye sahiptir.
kitap okuyun
diğer maddelerde de belirttiğimiz gibi iletişim önce duymak ve dinlemekten başlıyor. bu nedenle bebeğinize bol bol kitap okuyun. kısa, bebeğinizin yaşına uygun öyküler tercih edebilirsiniz. ayrıca bu kitapları seçerken içerisindeki görsellerin büyük, dikkat çekici ve anlaşılır olmasına dikkat edin. bebeğiniz dinlediği ve gördüğü şeyi birbirine entegre bir şekilde algılayacaktır.
müzik dinleyin
yazımızın başlarında bebeklerin ilk kelimelerinin birbirini tekrarlayan hecelerden oluştuğunu söylemiştik. müzik de aslında kelimeleri öğrenmesinin ve ritim duygusuna sahip olarak gelişimlerinin hızlanmasının en eğlenceli yolu. bebeğinize uygun, tekrar eden nakaratlara ve anlaşılır kelimelere sahip şarkılar seçerek hem birlikte eğlenebilir hem de öğrenme sürecini kolaylaştırabilirsiniz.